Strona główna > Morela Somo

MORELA POSPOLITA


Armeniaca vulgaris

POCHODZENIE
Roślina z rodziny różowatych wywodząca się z Azji (od Azji Mniejszej aż po Chiny). Obecnie uprawiana na różnych kontynentach.

MORFOLOGIA
POKRÓJ - drzewo lub krzew osiągające maksymalnie 5 metrów wysokości.
LIŚCIE - podwójnie piłkowane, o jajowatym kształcie.
KWIATY - na roślinie pojawiają się przed rozwojem liści. Ich pięciopłatkowa korona zazwyczaj ma biały kolor, sporadycznie różowy. Ponieważ morele kwitną 2-4 tygodnie wcześniej niż inne drzewka owocowe (III-IV) ich narażone na przymrozki kwiaty potrafią przemarznąć jeśli nie są zabezpieczone.
OWOCE - mięsisty, kulisty, lekko spłaszczony pestkowiec o wadze 30-70g. Pomarańczowa skórka z rumieńcem otacza słodki miąższ w tym samym lub bardziej żółtym kolorze. Zawiera on dużo cukrów owocowych (ok. 10%), pektyny, różne kwasy organiczne, flawonoidy, olejki lotne, witaminy (C, A, B1, B2, B6, PP, kwas pantotenowy), składniki mineralne (miedź, potas, fosfor, wapń, żelazo, siarka, kobalt, jod, selen, cynk, mangan, magnez). Jedna szklanka soku z owoców moreli zaspakaja 100% dziennego zapotrzebowania organizmu na witaminę C, a dodatkowo poprawia stan paznokci i włosów. Taki sok usprawnia między innymi pracę układu krążenia, zwalcza anemię, podnosi jakość widzenia, poprawia apetyt i ogólnie wzmacnia organizm. Owoce moreli, zbierane w zależności od gatunku od VII do VIII, zazwyczaj jemy na surowo, ale możemy je śmiało przetwarzać domowymi sposobami. Bardzo smaczne są różnego rodzaju kompoty, dżemy, soki morelowe. Można się także pokusić o wytworzenie morelowego alkoholu o nazwie barack.

WYMAGANIA
GLEBA - morela udaje się na niemal każdej dość żyznej i ciepłej glebie. Nie znosi natomiast ziem torfowych i podmokłych z wodą gruntową tuż pod powierzchnią. Nie będzie też najlepiej rosła na głębokich piaskach lub ciężkich, suchych i twardych ziemiach.
NASŁONECZNIENIE - w naszym klimacie konieczne są stanowiska ciepłe, słoneczne, osłonięte od zimnych wiatrów, ponieważ Polska stanowi północną granicę występowania moreli w Europie.
MROZOODPORNOŚĆ - przy dużej pokrywie śnieżnej morela może wytrzymać nawet minus 25-300C, ale bez śniegu korzenie mogą zginąć już przy -120C. Dodatkowo morela kwitnie dość wcześnie więc jej kwiatom grożą wiosenne przymrozki. Dlatego konieczne jest odpowiednie zabezpieczanie tej rośliny na zimę.

PIELĘGNACJA
Morele najlepiej jest sadzić przy parkanach, altanach, pergolach itp. miejscach. Osłony tego typu zapewniają jej ochronę przed mroźnym, zimowym wiatrem, a dodatkowo mogą ułatwić okręcenie jej na zimę słomą.
Morela jest rośliną samopylną dlatego nie musimy dodatkowo sadzić innej odmiany zapylającej.
Ponieważ kwiaty tej rośliny są bardzo wrażliwe na późne przymrozki można spróbować osłonić wiosną jej pędy przed słońcem, aby opóźnić rozwój pąków kwiatowych (ewentualnie zostawić zimowe osłony aż do końca IV).
Morele uprawia się najczęściej w formie krzaczastej. Oprócz kształtowania jej po posadzeniu, roślina nie wymaga większego cięcia (usuwa się jedynie chore pędy). Łatwo tworzy naturalną, niezagęszczoną koronę.
Aby uchronić morelę przed atakiem mszyc dobrze jest wczesną wiosną spryskać ją odpowiednim preparatem. Przeciwko szarej zgniliźnie drzew pestkowych opryskujemy morele 0,7% cieczą bordoską lub 2% cieczą siarkowo-wapienną. Zabieg ten wykonujemy tuż przed i tuż po kwitnieniu. Latem zakopujemy mumie i gnijące owoce by powstrzymać rozsiewanie zarodników grzyba wywołującego szarą zgniliznę.
Morele nawozimy tak samo jak inne gatunki drzew pestkowych. Idealne są tu nawozy organiczne (obornik, kompost) oraz nawozy mineralne azotowe, potasowe i fosforowe. W przypadku gleb kwaśnych, co 3-4 lata, powinno się stosować 3-6kg węglanu wapnia pod każde drzewko moreli.
Morela nie znosi suszy. Należy zapewnić jej umiarkowaną ilość wilgoci, w razie potrzeby podlewając ją co 3-4 dni.

CIEKAWOSTKI/UWAGI
Badania genetyczne wykazały, że przodkami moreli były drzewa migdałowe.
Rodzaj morela obejmuje takie gatunki jak: morela zwyczajna, syberyjska, mandżurska i ansu.
Spożywać można również środek dojrzałej pestki moreli. Przypomina on gorzki migdał. Ze względu na sporą zawartość amygdaliny, nie powinno się tego robić w zbyt dużych ilościach.
Morele były uprawiane w Chinach już 2000 lat p.n.e. Aleksander Wielki odkrył je w Armenii (stąd ich łacińska nazwa) i stamtąd przywiózł do Grecji, skąd w XIII w rozpowszechnił się po innych krajach europejskich.
Do XVIII w traktowano morele jako rodzaj brzoskwini.
Entuzjaści mogą spróbować uprawy moreli w donicach.
Olej z nasion moreli wykorzystywany jest do celów farmaceutycznych i perfumeryjnych. Jest świetnym olejkiem nośnikowym do masażu ze względu na delikatny zapach, bogactwo białek i wolne jełczenie na powietrzu.
KONFITURY MORELOWE Z MELISOWĄ NUTKĄ - 1kg pięknych owoców moreli umyć, osuszyć, wypestkować i drobno pokroić. Zasypać 1kg cukru żelującego, wymieszać i doprowadzić do wrzenia. Gotować stale mieszając 4 minuty. Krótko przed końcem gotowania dodać opłukaną, osączoną i posiekaną melisę (6-10 listków). Gorącymi konfiturami wypełniać po brzegi wyparzone słoiki.

CHARAKTERYSTYKA ROŚLINY
okres owocowaniaVIII
nasłonecznieniestanowiska słoneczne
mrozoodpornośćdobra
przycinanietak
odczyn glebyzbliżony do obojętnego
wilgotność glebyumiarkowana
rodzaj glebypiaszczysto-gliniasta
Inne moje krzewy:
Agrest bezkolcowy pienny
Agrest Biały Krzaczasty
Agrest Hinnonmaki
Agrest Hinnonmaki Rot pienny
Aktynidia
Amorfa krzewiasta
Aronia
Berberys czerwony
Berberys zwyczajny
Betula pendula Purpurea
Bez Czarny Haschberg
Bluszcz karbowany
Bluszcz Pospolity
Brzoskwinia Dixired
Brzoskwinia Harnaś
Brzoskwinia Harrow Diamond
Brzoskwinia Inka
Brzoskwinia Rakoniewicka
Brzoskwinia Saturn
Brzoskwinia Soczysta
Buddleja davidii Pink Delight
Budleja - kolor biskupi
Budleja Fioletowa
Budleja Niebieska
Budleja Żółta
Bukszpan
Bukszpan 4 letni
Bukszpan 60-80
Bukszpan formowany dwie kule
Bukszpan formowany nr 2
Catalpa Bignonioides Aurea
Cytryniec chiński
Czerecha Hortensja
Czereśnia Bladoróżowa
Czereśnia Burlat
Czereśnia Hedelfińska
Czereśnia Kordia
Czereśnia Królowa Majówek
Czereśnia Lapins
Czereśnia Regina
Czereśnia Rivan
Czereśnia Summit
Czereśnia Sweetheart
Czereśnia Van
Czereśnia Vega
Dąb czerwony
Dereń Biały
Dereń Jadalny Juliusz
Dereń Rozłogowy
Dereń Świdwa Compressa
Dyptam Jesionolistny
Dziurawiec Barwierski
Dziurawiec Hidcote
Euonymus japonicus
Forsycja Goldzauber
Forsycja Maluch
Glediczja Rubylace
GLEDICZJA SUNBURST
Glediczja Trójcierniowa
Głóg jednoszyjkowy
Głóg Pauls Scarlet
Grusza Chojuro
Grusza Generał Leclerc
Grusza Isolda
Grusza Klapsa Faworytka
Grusza Klapsa Red Faworytka
Grusza Komisówka
Grusza Konferencja
Grusza Lukasówka
Grusza Nojabrskaja (Xenia)
Guzikowiec Zachodni
Hibiskus Lavender Chiffon
Hortensja Grandiflora
Hortensja Limelight
Hortensja Niebieska
Hortensja Pinky Winky
Hortensja Strong Annabelle
Irga błyszcząca
Irga pomarszczona
Irga Pozioma
Irys Variegata
Itea Wirginijska
Jabłoń Ananas Berżenicki
Jabłoń Antonówka Zwykła
Jabłoń Cortland Wicki
Jabłoń Gorączka Złota
Jabłoń Grafsztynek Inflancki
Jabłoń Grafsztynek Prawdziwy
Jabłoń Grochówka
Jabłoń Koksa pomarańczowa
Jabłoń kolumnowa Polka
Jabłoń Kosztela
Jabłoń Kronselka
Jabłoń Ligol
Jabłoń Malinówka Oberlandzka
Jabłoń Papierówka
Jabłoń Rubinola
Jabłoń Szampion
Jabłoń Szara Reneta
Jabłoń Sztetyna zielona
Jabłoń Złota Reneta
Jabłoń Zorza
Jagoda Kamczacka Jolanta
Jarząb Szwedzki
Jarzębina Moravica
Jarzębinogrusza
Jaśminowiec Panieński Pełny
Jaśminowiec Wonny
Jeżyna bezkolcowa
Juka Ogrodowa kopana
Kalikarpa
Kalina Buldeneż
Kalina hordowina Aureovariega
Karagana syberyjska Pendula
Katalpa Kulista Nana
Katalpa Surmia
Kielichowiec Wonny
Klon Faassen s Black
Klon Flamingo
Klon Odessanum
Kłokoczka Południowa
Kostrzewa Miotlasta
Kostrzewa Sina
Lawenda
Leszczyna Cosford
Leszczyna Czerwona
Leszczyna Kataloński
Leszczyna Webba Cenny
Ligustr
Lilak Meyera
Lilak Meyera pienny
Lilak SENSATION
Mahonia
Malina Jesienna
Malina Letnia
Migdałek Biały
Migdałek Biały Pienny
Migdałek Pienny
Migdałek trójklapowy
Mirabelka
Miscanthus giganteus - kłącze
Morela Early Orange
Morela Sierena
Morela Somo
Morwa biała
Morwa biała Pendula
Morwa Czarna
Morwa szerokolistna Spirata
Moszenki Południowe
Nektaryna Harco
Nieszpułka pospolita
Obiela
Oliwnik Wąskolistny
orzech wloski owoce
Orzech Włoski
Owoce Pigwowca 2,5-4cm
Owoce Pigwowca extra
Owoce Pigwy
Perukowiec Czerwony
Pęcherznica Czerwona
Pęcherznica Luteus
Pęcherznica Żółta pienna
Pięciornik Różowy
Pięciornik Żółty
Pigwa Gruszkowa
Pigwowiec Japoński 100szt
Pigwowiec Japoński 10szt
Piwonia drzewiasta
Piwonia jasnoróżowa
Piwonia różowa
Platan
Porzeczka biała
Porzeczka biała pienna
Porzeczka Czarna
Porzeczka Czarna Pienna
Porzeczka Czerwona
Porzeczka Czerwona pienna
Porzeczka Krwista
Porzeczkoagrest forma krzacz.
Porzeczkoagrest Josta na pniu
Rajska Jabłoń Ola
Rajska Jabłoń Royalty
Rdest Auberta
Renkloda Althana
Renkloda Jerozolimka
Renkloda Ulena
Robinia Frisia
Robinia szczeciniasta
Róża angiels. herbac., parkowa
Róża Barbara
Róża biała pnąca
Róża Bonica
Róża brzoskwiniowa
Róża Casanova
Róża Chopin
Róża czerwona mini
Róża czerwona pnąca
Róża Czerwona Wielkokwiatowa
Róża Double Delight
Róża Excelsa
Róża fioletowa rabatowa
Róża Herbaciana Parkowa
Róża Karpatia
Róża Kronerburg
Róża malinowa wielkokwiatowa
Róża multiflora
Róża parkowa różowa
Róża PN. czerwona mini
Róża pn. fioletowa
Róża pn. Hendel
Róża pn. niebieska wielkokwiat
Róża pnąca Excelsa
Róża Pnąca liliowo-niebieska
Róża pnąca różowa
Róża pomarańczowa
Róża purpurowa
Róża Różowa Wielkokwiatowa
Róża Rugosa
Róża Rugosa pełna- szczepiona
Róża seledynowa
Róża The Fairy
Róża żółta pnąca
Róża Żółta Wielkokwiatowa
Sok z Czarnego Bzu 3L
Sok z pigwowca 3l
Sok z Pigwowca 4l
Sorbus aucuparia Pendula
Spiraea japonica Crispa
Śliwa Pissardii
Śliwa President
Świdośliwa
Świdośliwa olcholis. Northline
Świdośliwa olcholistna Smoky
Tamaryszek
Tamaryszek francuski
Tawulec pogięty Stefanandra
Tawuła Goldflame
Tawuła Goldmound
Tawuła Grefsheim
Tawuła van Houtte
Tawułka Arendsa Czerwona
Tawułka Arendsa Jasno-róż.
Trawa czerwona RED BARON
Trzmielina Blondy
Trzmielina Emerald Gayety
Trzmielina Emerald n Gold
Trzmielina żółto-ziel. pienna
Wawrzynek Wilczełyko
Weigela Alexandra
Weigela Biała
Weigela Bristol Ruby
Weigela Nana Variegata
Weigela Styriaca pienna
Wejgela Styriaca
Węgierka Dąbrowicka
Węgierka Wangenheima
Wiąz Holenderski Wredei
Wiąz Variegata
Wiciokrzew Inga
Wiciokrzew Japoński marmurkowy
Wiciokrzew Pomorski
Wierzba Babilońska
Wierzba Hakuro krzew
Wierzba Hakuro Pienna
Wierzba Integra
Wierzba Iwa
Wierzba Mandżurska
Wierzba Mupińska
Wierzba Płacząca
Wierzba Purpurowa
Wierzba Smocza
Winobluszcz Pięciolistkowy
Winobluszcz Trójklapowy
Winogron Arkadia
Winogron Fredonia
Winogron Iza Zaliwska
Winogron Swenson Red
Winorośl Bianca
Wiśnia Groniasta Ujfehertoi
Wiśnia Lucyna
Wiśnia Łutówka
Wiśnia Nefris
Wiśnia Pandy
Wiśnia Sabina
Złotlin
Złotokap
Złotokap Alpejski
Żurawina Early Black
Żylistek Pink Pom-Pom
Żylistek Scabra
Żylistek Strawberry Fields